Beyoğlu Sanat Galerisi uluslararası bir hat sergisine ev sahipliği yapıyor. Etkinliğin mimarı günümüzün en önemli hattatlarından Hasan Çelebi. Sergide Hasan Çelebi ile icazet verdiği dünyanın dört bir yanından gelen talebelerinin eserleri yer alıyor.
Hasan Çelebi, Hattat Hamit Aytaç῾ın talebesi. 50 yıl önce aklının ucundan dahi geçmeyecek bir sergi ile meşgul şu günlerde. Üstat, dünyanın dört bir tarafında icazet verdiği talebeleriyle bu hafta Beyoğlu Belediyesi Sanat Galerisi῾nde Ramazan῾a yakışır bir sergi açtı. Sergi 22 Ağustos tarihine kadar açık kalacak. Ortadoğu ve Asya῾dan televizyon kanallarının da büyük ilgi gösterdiği sergiyi biz de gezdik. Uluslararası nitelik taşıyan sergi, alanında bir ilk. Çünkü bir hat sanatçısının talebeleriyle aynı sergide eserlerini görücüye çıkarması öyle çok sık rastladığımız bir durum değil. Bu sebeple, talebelerinin ilgisinden zor kurtardığımız Üstat῾la, sergi salonunun bir köşesinde herkese kısmet olmayacak hoş bir sohbete daldık.
Çevresinde yıllarını verdiği talebeleri ve onların meşk ettiği yazılar... Yüzünde bir dinginlik, sesinde sükûnet... Gözlerinde ise gururdan eser yok. Anlatın hocam, bu nasıl bir hayattır ki kâğıtların üzerinde hareket ettirdiğiniz kalemi, insanların da ruhuna değdiriyorsunuz? Hasan Hoca῾nın ağzından tane tane düşen kelimeler, o zaman sergiyle gerçekten tanıştırıyor bizi. Çünkü Hoca῾ya göre, ömrünü adadığı sanatın asıl kısmı kâğıtlara, duvarlara meşk edilen yazılar değil, hat sanatını gelecek nesillere aktaracak talebeler yetiştirmek oluşturuyor.
Hocanın, hissettiği ve gerçekleştirmeye çalıştığı bu duygu çok eski yıllarda, Erzurum῾un Oltu ilçesine bağlı küçük bir köyde başlıyor. Derin bir nefes ve keder yüklü cümlelerle geliyor ta bugünlere. İşte o zaman bir hikâyeye, hatta böyle bir sergiye dönüşüyor. Talebeleriyle olan bağını çocukluğuna dayandırarak anlatıyor. Önce, ‴Tarifi çok zor bir hayat benimkisi.‴ diyor. Ardından başlıyor, acısıyla tatlısıyla bugünlere kadar gelen ömrün, yazıya adanan kısmını, ‴Daha çocuktum yazıya merak sardığımda. Hafızlık eğitimi aldığı camideki yazıları taklit ederek öğrenmeye çalışıyordum. O yaşlarda başlayan sevgi bugünlere getirdi beni.‴
Hoca῾nın yazıyla tanışma serüveni bu kadar değil. Köylük yerde ne gezer kâğıt kalem. Hoca içindeki aşkı kendi bulduğu yöntemlerle devam ettirir. Mısır koçanından kâğıtlar yapar, sonrada iz çıkaran kamışları kalem. Böyle böyle harflerle olan muhabbetini artırır. Bir yandan da hafızlığını tamamlar. Bu sırada hem Kuran-ı Kerim aşkı hem de Arapça yazıları taklit etme duygusu onu alır ta İstanbullara sürükler.
Yıl 1951, Hasan Çelebi henüz 16 yaşında. İlk önce Fatih῾e gelir. Burada bir süre Kur῾an tahsiline devam eder. Ardından, Üsküdar İskele Camii῾ne müezzin olarak tayin edilir. Oradan başka bir camiye derken yıllar yılları kovalar, askerlik zamanı gelir çatar. Hoca üzgündür; çünkü yazının merkezi İstanbul῾da kendine sanatı öğretecek bir hoca bulamamıştır. Askerden dönüşte evlenmek için memlekete gider. Sene 1960. İhtilal olur. Bu yüzden geri dönemez. 3 yıl Erzurum῾da vazife yapar. Memuriyetten artakalan zamanlarda çalıştığı tabelacıda camların üzerine harfleri hareketlendirir. 3 yıl sonra da dayanamaz, İstanbul῾a gelir.
Hikâyenin ikinci ve asıl kısmı başlar böylece. Çünkü Hoca, İstanbul῾a ilk adım attığı günlerde bir vesileyle hattat Hamit Aytaç ile tanışır. Yıllarca beklediği an gelmiştir; umutla karşısına çıkar Hamit Aytaç῾ın, ῾Size talebe olmak istiyorum.῾ der. Fakat Hoca ῾Benim talebe yetiştirecek vaktim yok῾ deyip onu öğrencisi Halim Özyazıcı῾ya yönlendirir. Böylece sanatın inceliklerini öğrenmek için ilk adım atılır. Ama Halim Özyazıcı 6 ay sonra vefat eder. Hasan Çelebi Hoca, bu olaydan sonra ümidini iyice yitirir ve bir daha kimsenin kapısını çalacak yürek bulamaz kendisinde.
İmamlık yaptığı camide harflerle kendince oynamaya devam eder. Cami eşrafından bir tanıdığı onun bu tutkusunu görünce dayanamaz, Hamit Aytaç῾ı ikna eder. Böylece başlanan talebelik serüveni 18 yıl hat meşk ederek devam eder.
Hasan Çelebi, ‴İşte‴ diyor, ‴Neden talebe yetiştirmenin benim için bu kadar kıymetli olduğunu anladınız mı? Köyde kimsenin keşfedemediği bendeki bu aşk, yıllarca kendisini keşfedecek bir hoca aradı. Lakin yıllarca talebelik yapacak bir üstat bulamadı. Ben de her bir talebeyi bir harf kabul edip onlarla yazımı meşk ettim.‴ diye ekliyor.
Hasan Çelebi binlerce talebe okuttu, Türkiye῾de dâhil olmak üzere dünyanın dört bir tarafından gelen 67 öğrenciyi icazetle şereflendirdi. Bu yıl ise artık talebe yetiştirmeyi bıraktı. Hatır icabı bir-iki kişiyi okutuyor. ‴Yaş kemale erdi, talebe okutacak pek gücüm kalmadı.‴ diye bir açıklama yapmayı da ihmal etmiyor.
Eskiden sergi nedir bilinmezdi
Hasan Çelebi Hoca, uluslararası düzeydeki bu serginin dışında daha önce de birçok sergi açmış. Fakat, ‴Eskiden sergi nedir bilinmezdi. Biz de sergi açalım derdinde olmazdık. Yine de eserlerimizi görücüye çıkardığımız sergiler oldu.‴ diyor. Ve ekliyor, ‴İlk sergimi, bir rica üzerine Yıldız Sarayı῾nın restorasyonu dolayısıyla 1981῾de açtım. Açılış gününde 30 eser görücüye çıktı. Yalnız insanlar o levhaları saraydan bir parça zannetti. Tabiri caizse sergi güme gitti. Diğer birkaç sergiyi ise yurtdışında açtım. Ama en önemlisi bu sergi, çünkü hem sanatım hem de sanatımı aktardığım öğrencilerim burada.‴
Kaynak: Sevim Şentürk, 15 Ağustos 2010, Zaman Pazar.
Sonraki içerik
Bu sitede yer alan eserlerin tüm hakları sahiplerine aittir. Sahiplerinden
izinsiz kopyalanamaz,
saklıdır.